Pilar
Pilar
Nad brzegiem rzeki Ebro wznosi się jedno z najważniejszych sanktuariów w świecie katolickim − Bazylika del Pilar. Matka Boża z Pilar, patronka Hiszpanii, jest czczona przez tysiące pielgrzymów i ludzi przybyłych z wszystkich zakątków świata. Biorąc pod uwagę jej status miejskiego sanktuarium, położonego w samym centrum Saragossy, Pilar jest obowiązkowym przystankiem dla każdego, kto odwiedza miasto. Wieże i kopuły kształtują jej zewnętrzną formę, rozpoznawalną z każdego miejsca. Obecne sanktuarium, tak jak je znamy dzisiaj, jest owocem wielowiekowej historii oraz różnych przebudowań i modyfikacji.
Bazylika
Zgodnie z pradawną tradycją, w nocy 2 stycznia 40 roku „Najświętsza Maryja Panna przybyła do Saragossy w śmiertelnym ciele, aby pocieszyć apostoła Jakuba Starszego, który głosił Ewangelię nad brzegiem rzeki Ebro”, pozostawiając mu jako świadectwo kolumnę. Pierwsza kaplica została zbudowana na przyniesionej przez Matkę Boską kolumnie lub filarze, stając się w ten sposób pierwszą chrześcijańską świątynią maryjną.
Obecna barokowa świątynia ma ogromne rozmiary typowe dla wielkich budowli bizantyjskich, co nadaje jej majestatyczność i monumentalność. Efektem końcowym jest imponujący budynek ze względu na rozmiar i rozmach projektu, polichromię kopuł, elegancję architektury oraz osobliwe kształty.
Bazylika jest zabytkiem narodowym od 1904 roku, w 1948 roku nadano jej tytuł bazyliki mniejszej (większymi są tylko cztery znajdujące się w Rzymie), a od 1675 roku nosi miano katedry.
Wnętrze z imponującym ołtarzem głównym − dziełem mistrza Damiána Formenta wykonanym w stylu plateresco − jest uroczyste i niesamowicie piękne. Dokładnie naprzeciw ołtarza znajduje się chór, jeden z najpiękniejszych w Hiszpanii, oraz organy, które dopełniają ten wspaniały zespół.
Jednym z najważniejszych miejsc wewnątrz bazyliki jest Humilladero, czyli nisza w murze znajdująca się za Świętą Kaplicą, posiadająca owalny otwór, przez który wierni i pielgrzymi całują Świętą Kolumnę. Ten sam gest wykonał papież Jan Paweł II podczas swojej wizyty w Saragossie 10 października 1984 roku.
Malowidła na kopułach zostały wykonane przez ważnych mistrzów epoki i stanowią doskonałą reprezentację malarską. Większość z nich przypisuje się Franciscowi Bayeu i Franciscowi Goi.
Sercem bazyliki jest Święta Kaplica − mała świątynia w dużej świątyni, w której znajduje się figura Matki Bożej na Kolumnie. Jej barokowy projekt o włoskich wpływach tworzy przestrzeń dedykowaną wyniesieniu Matki Boskiej. Dzieło jest wspaniałe, ponieważ figura na Świętej Kolumnie jest wypośrodkowana i skupia uwagę podziwiających kaplicę. To na nią patrzą wszystkie oczy.
Obecnie chór Infantes del Pilar (składający się z dzieci w wieku od ośmiu do dwunastu lat) mija codziennie setki dzieci ustawiających się do Najświętszej Panienki po błogosławieństwo.
Przez bazylikę wchodzi się do muzeum Museo Pilarista, w którym można podziwiać zbiór sztuki religijnej i ofiarowanej Najświętszej Panience biżuterii, przykłady najpiękniejszych szat oraz innych przedmiotów i ozdób (jest obecnie zamknięty).
Rzeźba Matki Bożej z Pilar
Figura Najświętszej Panienki z Pilar to 36-centymetrowa, drewniana, pozłacana rzeźba z połowy XV wieku, wykonana zgodnie z kanonami późnogotyckimi. Przedstawia Marię jako koronowaną Królową i Matkę Boską. Dzieciątko Jezus promienieje niewinnością i czułością. Znajduje się na kolumnie z jaspisu wyłożonej srebrem, a legenda utrzymuje, że od momentu objawienia się Maryi kolumna nigdy nie zmieniła swojego położenia. Matka Boska na Kolumnie, patronka Hiszpanii, była jednym z pięciu pierwszych wizerunków maryjnych w tym kraju, które dostąpiły koronacji kanonicznej.
Szaty, które okrywają figurę każdego dnia, odzwierciedlają emocje i uczucia ofiarodawców, ich nadzieje, życzenia, troski i podziękowania.
Dlatego też mają one na celu ozdobić wizerunek Matki Boskiej, stanowiąc przy tym wyraz miłości, oddania i wdzięczności.
Najstarsza zachowana szata pochodzi z 1762 roku. Nie bez znaczenia są zastosowane kolory: biel na okres wielkanocny lub uroczystości i święta Pańskie. Zieleń na czas powszedni. Fiolet na adwent i Wielki Post. Niebieski na obchody świąt ku czci Matki Boskiej. Czerwień zaś na wspomnienia i obchody świąt ku czci świętych męczenników.
Ofiara z kwiatów
Jedną z najbardziej wyjątkowych i wzruszających chwil jest składanie Najświętszej Panience ofiary z kwiatów każdego 12 października. Tego dnia tysiące ludzi przybywa przed Świętą Statuę, aby złożyć u jej stóp miliony kwiatów, z których tworzy się wielki płaszcz. Jest to święto międzynarodowe.
Goya w Pilar
Francisco de Goya jest jednym z największych malarzy wszech czasów, geniuszem, który zapisał się w historii malarstwa dzięki stylowi tak osobistemu, jak przełomowemu, który zapewnił mu poczesne miejsce wśród największych mistrzów. Wraz z Velázquezem i Picassem należy do wielkiej triady malarzy hiszpańskich. Urodził się w Fuendetodos, niewielkiej wsi oddalonej o 45 kilometrów od Saragossy. Rodzinny dom Goi, uznany za narodowy zabytek historyczny i Muzeum Rycin to miejsca, które należy zwiedzić, aby poznać postać Goi.
Goya zasłynął jako malarz religijny. Cennymi przykładami są malowidła, które można podziwiać pod kopułami Bazyliki del Pilar. Dwa duże freski ukazują siłę i ekspresyjność prac tego wielkiego aragońskiego malarza.
Z jednej strony „Anioły adorujące Imię Boże” − malowidło pokrywające sklepienie chóru naprzeciwko kaplicy Matki Bożej del Pilar. To starannie dopracowany fresk o delikatnych, kreślonych z dbałością liniach, w którym widoczny jest wpływ włoski.
Z drugiej strony imponujące sklepienie „Matka Boska Królowa Męczenników”, przedstawiające Matkę Boską w otoczeniu świętych męczenników aragońskich. To nowatorskie i pełne wyobraźni malowidło jest jednym z najważniejszych dzieł religijnych. Ale co ciekawe, gdy tylko zostało ukończone, spotkało się z ostrą krytyką.
Godziny otwarcia
Godziny otwarcia i zamknięcia Bazyliki
Od 06:45 do 20:30 (od poniedziałku do soboty) i od 06:45 do 21:30 (w niedziele)
Plaza del Pilar, 19, 50001 – Saragossa (Hiszpania)
W celu rezerwacji mszy lub złożenia innego wniosku w związku z sanktuarium należy skontaktować się z – Uwaga na grupy pielgrzymów:
cabildo@cabildodezaragoza.org
Tf. +(34) 976 29 95 64 – Fax +(34) 976 20 07 52